VDMU voor de muziek uit

over de toekomst van muziek

Hoe maak je plek voor innovatie?

Dat is het onderwerp voor de 3e debatronde in februari. Omdat we het belangrijk vinden om een muzikaal zo breed mogelijke groep bij het gesprek te betrekken, pakken we het in deze 3e debatronde iets anders aan. Om een goed gesprek op maat te kunnen voeren organiseren we drie kleinere ronde-tafelgesprekken in plaats van 1 grotere. Waarbij we een verdeling hebben gemaakt naar genre en steeds werken met een bijzondere partner.
We beginnen met de jazz en wereldmuziek en Mischa Andriessen geeft alvast een voorzet in zijn blog op deze site. Daarna volgt het gesprek met de moderne en klassieke gecomponeerde muziek in samenwerking met Splendor en een blog van David Dramm. Tot slot Urban bass & beats in samenwerking met Rotterdam Beats, waarover later meer informatie. We hopen dat je alvast wilt meepraten op het forum!
/files/mbr/007/MischaAndriessen_th.png

Mischa Andriessen

Mischa Andriessen (1970) schrijver, vertaler, recensent. Publiceert met regelmaat over jazz en beeldende kunst. In 2008 debuteerde hij bij Uitgeverij De Bezige Bij met de gedichtenbundel 'Uitzien met D' die werd bekroond met de C. Buddingh' Prijs 2009. In oktober 2012 verscheen eveneens bij de Bezige Bij de tweede bundel 'Huisverraad'. Voor deze bundel werd de Mr. J.C. Bloem-Poezieprijs toegekend. Recent werd zijn 'nog bescheiden oeuvre' met het Charlotte Koehler Stipendium bekroond. In voorbereiding is een roman 'Rasphuis'.

/files/mbr/008/DavidDramm_th.png

David Dramm

David Dramm (1961) is een in Amsterdam wonend Amerikaans componist. Over zijn muziek schreef de Volkskrant: "zijn muziek siert braakliggende terreinen tussen Charles Ives, Jimi Hendrix en Lou Reed op". Je treft Dramm op zeer verschillende podia, zoals het Amsterdamse Concertgebouw, het Bimhuis, rockfestival Tegentonen in Paradiso, Amsterdam en Crossing Border in Den Haag. Als componist ontving hij opdrachten van ensembles zoals het Asko Ensemble, het Orkest De Volharding, het Aurelia Saxofoonkwartet en musici zoals Frances Marie Uitti, Tomoko Mukaiyama, Anne LaBerge en Marcel Worms.

21 jan. 15

Dikwijls wordt gesteld dat het publiek doorgaans niet van verandering houdt en met name jazz- en worldmusici juist wel. In dat geval gaat het over intrinsieke, muzikale veranderingen: het ontdekken van een nieuwe stijl of benadering, het uitproberen van een afwijkende bezetting of opnametechniek, de confrontatie met andere kunstdisciplines en ga zo maar voort.

Of je er nu van houdt of niet, er verandert momenteel van alles. Vooral in de jazz en world vervagen genregrenzen waardoor er voor muzikanten talloze nieuwe mogelijkheden gloren, maar het ook steeds lastiger wordt om nog programmeurs en recensenten te vinden die bereid dan wel in de gelegenheid zijn om dergelijke muziek zonder etiket naar voren te schuiven. Sowieso lijkt het hebben van een naam op dit moment noodzakelijk, de tijden zijn voorbij dat kwaliteit alleen voldoende aanbeveling was. Waar een gebrek aan bezoekers ooit vooral de visionaire kwaliteiten van de boeker benadrukte, is het doel nu misschien niet zozeer een bomvolle zaal, maar toch zeker ook geen lege. Subsidies verdwijnen net als tal van speelmogelijkheden die meer bieden dan wat jammen in een kroeg. Het publiek lijkt meer verwend, minder nieuwsgierig, ook dat vraagt om aanpassingen. Was de promotie vroeger klaar met het drukken van een paar honderd flyers, nu moet daarnaast ook nog een slag in de rondte worden gefacebookt en getwitterd. Allemaal extra inspanning voor een op zijn best gelijk blijvend bezoekersaantal.

Veel jazz- en worldmuzikanten hebben zich al wel redelijk succesvol weten aan te passen aan het soort logistieke veranderingen die de huidige tijd van hen vraagt. Maar nu de gewetensvraag: de muziek veranderen we ook die? Vinden we nog wel de ruimte voor gedurfde experimenten, voor onzekere onderzoekingen? Kunnen we garanderen dat onze muziek zich nog verdiept? Of zijn we uit lijfsbehoud inmiddels net zo bang voor verandering als het publiek?

02 feb. 15

Als er één woord gekaapt is door de nieuwe religie van het economisch denken is het ‘innovatie.’ Innovatie is bij de Albert Heijn met je eigen handscanner boodschappen doen. Of op je telefoon de gitaarpartij van een Foo Fighters spelen.

De taal van vandaag is gegoten in emoticon’s, maaltijdfoto’s uit Bali en dagboekvideo’s van zeven seconden. Dat is de wereld waarin wij muziek maken. En dat gaat voorlopig alleen maar toenemen: binnen een jaar of tien, loopt iedereen de concertzaal binnen met een computerbril – de mensen die nu tijdens een concert van Einaudi voortdurend hun mobieltje raadplegen, vormen slechts een voorhoede.

Zijn concertzalen niet de kerken van vandaag geworden? Mooi, ja, maar aangelegd met technologie en een vloerplan uit een ander tijdperk. Een afgedrukt programmaboekje dat al op je zitplaats klaar ligt. Waar vind je nog zo’n passieve, vlakke vorm van communicatie?

Het gaat me niet om meer spektakel, het hoeft niet allemaal sneller of zo. Het gaat erom dat iedereen in de concertzaal aan het veranderen is. Niet alleen de componist en de musici maar ook het publiek. En over dat publiek heb ik iets te melden:

de concertbezoeker wordt volledig inzetbaar.

Ik geef meteen toe dat ik niet weet wat die uitspraak écht betekent. Maar daar gaat deze discussie hopelijk over. Die grappige gitaarapp die we nu al op ons mobieltje hebben, dat is maar het begin. En dat geruisloze, nauwelijks meer op te merken apparaat dat je mobieltje gaat vervangen komt eerder dan je denkt. Die jongen in rij 25 van de zaal is daar erg blij mee. Hij kan ongemerkt - via een sensor op zijn keel - met zijn vriendin kletsen, zijn nieuwsfeed checken…of zelfs naar iets totaal anders gaan luisteren.

Maar diezelfde technologie kan ook ingezet worden om hem dieper betrokken te krijgen bij de ervaring van het concert zelf. Geluid, beeld, aanvullende info, vertalingen of interactief meespelen – het valt allemaal te componeren. Je ziet het al op een speelse manier bij pianist/componist Tony Roe en installatiekunstenaars zijn er al jaren mee bezig.

Dat niet alles mooi wordt of dat vele ideeën sneuvelen, dat spreekt vanzelf. Innovatie is ook vaak klooien. Maar doen alsof het publiek even voor 90 minuten offline gaat is een achterhaalde gedachte.

De eerste generatie die online opgegroeid is, zit inmiddels in de concertzaal. Waar te beginnen? Met niet één maar twee wachtwoorden:

"Begin anywhere." - John Cage
recente reacties

Joost Kleppe

De blog van David Dramm is vrolijk en prikkelt de verbeelding. Heel goed dat er steeds meer nieuwe 'concert-concepten' komen -ik organiseer zelf in 2016 een laagdrempelige concertreeks, waarin...

Andre Heuvelman

Over waarom, hoe en wat
Afgelopen week liep ik langs de Symphony Hall in Chicago. Een affiche prijkte op de muur: “Requiem Mozart onder de bezielende leiding van Riccardo Muti met het Chicago Sym...

Jaïr Tchong

John Adams over componeren in het Anthropoceen: "These looming threats to the biosphere compel me to write music that is more than entertainment, more than a personal narrative or a celebration of...

Praat mee op het forum

twitter

facebook